Wykresy

Wykresy to nic innego jak graficzna reprezentacja danych. Są one integralną częścią arkuszy kalkulacyjnych i weszły w ich skład jeszcze przed pojawieniem się pierwszego Excela.

We wczesnych wersjach nie były one zbyt rozbudowane, lecz szybko się rozwijały wraz z rozwojem kolejnych wersji programów, a w Excelu 365 stały się już bardzo rozbudowanym narzędziem z dużą ilością opcji konfiguracji.

W zależności od rodzaju danych masz do wyboru kilka różnych typów wykresów: kolumnowy, liniowy, kołowy czy słupkowy. Dzięki temu możesz przedstawić swoje dane w zrozumiały i miły dla oka sposób.

Po stworzeniu wykresu bardzo często będziesz mógł dostrzec trendy i wzorce, które w przeciwnym wypadku mogły by zostać przez Ciebie niezauważone.

Tworzenie wykresów

Pierwszym etapem tworzenia wykresu jest zaznaczenie danych, które się mają na nim znaleźć. Jeśli chcesz stworzyć wykres z całego bloku danych, to nie musisz zaznaczać całego obszaru, ale wystarczy, że klikniesz jedną z komórek, a Excel już zaznaczy odpowiedni obszar. Jeśli jednak chcesz wybrać tylko niektóre kolumny lub wiersze to musisz je zaznaczyć w całości.

Dzięki rozbudowanym narzędziom tworzenia wykresów, Excel pozwala Ci na ich tworzenie za pomocą kilku różnych metod. Objaśnię je na przykładzie poniższej tabeli przedstawiającej masę i średnicę kilku planet układu słonecznego.

Pierwsza metoda

Zaznacz interesujący Cię zakres, a następnie przejdź do WSTAWIANIE >> Wykresy. Kliknij pierwszy wykres, którym jest wykres kolumnowy.

Po tym jak klikniesz przycisk, Excel otworzy podmenu z wariacjami wykresu kolumnowego. Kliknij pierwszą pozycję, czyli wykres kolumnowy grupowany.

Wykres pojawi się automatycznie na arkuszu:

WSKAZÓWKA

Jeśli chcesz sprawdzić jak będzie wyglądał wykres przed jego wstawieniem, wystarczy, że najedziesz na wybraną pozycje, a Excel stworzy dla Ciebie podgląd. Jeśli dany wykres Ci odpowiada, to możesz potwierdzić jego wybór kliknięciem.

Druga metoda

Po tym jak zaznaczysz dane, które chcesz wykorzystać do wykresu, w prawym dolnym rogu zaznaczenia pojawi się ikonka o nazwie Szybka analiza. Kliknij w nią lub użyj skrótu klawiszowego Ctrl + Q.

Pojawi się menu z różnymi opcjami. Na pozycji wykresy znajdziesz kilka rodzajów wykresów do wyboru.

Trzecia metoda

Ostatnia metoda jest metodą najszybszą z możliwych (co nie znaczy, że najlepszą). W tej metodzie tworzysz wykres za pomocą skrótu klawiszowego Lewy Alt + F1. Jest to szybka metoda, która jednak nie daje Ci odpowiedniej kontroli nad typem, czy choćby wariacją danego wykresu.

Formatowanie wykresów

Microsoft wprowadza do Excela coraz to nowsze narzędzia i ulepszenia, które mają za zadanie ułatwić Ci pracę. Również w przypadku formatowania wykresu, wprowadził kilka przydatnych narzędzi, które znajdują się tuż obok wykresu, dzięki czemu masz je dostępne zawsze „pod ręką”.

Formatować wykres możesz tak jak we wcześniejszych wersjach Excela z poziomu kart narzędzi ze wstążki. Po stworzeniu wykresu pojawią się dodatkowe zakładki, czyli Projektowanie i Formatowanie.

Dodaj element wykresu:

W tym miejscu możesz, dodać, usunąć lub zmienić położenie każdego elementu na wykresie.

Szybki układ:

Tutaj zmienić możesz rozmieszczenie elementów wykresu na jeden z domyślnie stworzonych. Układy różnią się nie tylko rozmieszczeniem, ale również elementami, które się w nich znajdują.

Są tu stworzone różne kompozycje kolorystyczne dla danych na wykresie. Są to kompozycje wielokolorowe lub będące odcieniami jednego koloru.

Style wykresu:

Znajdziesz tutaj domyślnie stworzone style, po najechaniu na które automatycznie zmienia się wygląd wykresu. Jeśli się zdecydujesz na jeden z nich to potwierdź swoją decyzję kliknięciem. Na wstążce jest zazwyczaj wyświetlana tylko część styli. Jeśli chcesz wyświetlić wszystkie, kliknij strzałkę więcej, która znajduje się po prawej stronie.

Przełącz wiersz / kolumnę:

Dane znajdujące się na osi X zostaną przeniesione na oś Y i  odwrotnie. Spójrz na poniższy przykład:

A następnie na ten sam przykład po naciśnięciu przycisku Przełącz wiersz/kolumnę.

Zmień typ wykresu:

Jeśli wykres, który wybrałeś dla swoich danych nie spełnia Twoich oczekiwań, to zawsze możesz użyć tego przycisku aby go zmienić.

Formatowanie:

Style kształtów:

W polu style kształtów znajdują się narzędzia do manipulowania tłem i liniami siatki wykresu. Oprócz ustawienia jednolitego koloru masz możliwość ustawienia gradientu czy nawet wstawienia zdjęcia z komputera lub bezpośrednio z Internetu.

Po lewej stronie znajdują się style kształtów. Tym się one różnią od standardowej zmiany tła wykresu, że dodatkowo zmieniają kolor napisów w zależności od tego jakiego koloru jest tło. Czyli białe napisy dla ciemnego tła, a czarne dla jasnego.

Style WordArt:

Style WordArt służą do manipulowania tekstem na wykresie, takim jak etykiety danych czy tytuł. Pamiętaj, że dla niektórych stylów tekst musi być odpowiednio duży, aby efekty były zauważalne.

Trzy ikonki przy wykresie

Po tym jak klikniesz wykres, po prawej stronie pojawią się trzy ikonki, które mają za zadanie usprawnić pracę z wykresem. Wszystkie te funkcje możesz znaleźć dodatkowo na wstążce.

Elementy wykresu

Niektóre składowe wykresu, takie jak tytuły, czy osie znajdują się domyślnie na wykresie i trudno je przegapić, inne natomiast są ukryte. Aby się do nich dostać kliknij pierwszą z trzech ikonek – elementy wykresu.

Możesz tu zaznaczyć lub odznaczyć poszczególne składowe wykresu. Kiedy najedziesz myszką na jeden z obiektów, pojawi się strzałka z możliwością wyboru miejsca na wykresie, gdzie dany element ma się znajdować.

Style wykresu

W zakładce style znajdziesz dwie zakładki. Jedna z nich to Styl. Znajdziesz tutaj te same style co w NARZĘDZIA WYKRESÓW >> PROJEKTOWANIE >> Style wykresów. Druga zakładka to Kolor, czyli odpowiednik znajdujący się na wstążce w NARZĘDZIA WYKRESÓW >> PROJEKTOWANIE >> Zmień kolory.

Filtry wykresu

Możesz tutaj odznaczyć poszczególne elementy wykresu. Po dokonaniu na nich zmian kliknij przycisk Zastosuj.

Typy wykresów

Wykresy w Excelu pojawiły już w pierwszej edycji Excela, na komputery Macintosh. Od tej pory wykresy były stale rozwijane i dziś (Excel 365) dysponujemy naprawdę potężnym narzędziem.

Kiedy wyświetlasz na wykresie dane, wybór prawidłowego typu wykresu jest bardzo ważny. Poszczególne typy wykresów wyświetlają dane w całkowicie różny sposób.

W wersji 365 Excel posiada kilkadziesiąt typów i wariacji wykresów. Każdy z nich jest stworzony do innych celów. Główne kategorie wykresów to:

Kolumnowy:

Na wykresie kolumnowym kategorie są wyświetlane poziomo, a wartości pionowo. Wykres kolumnowy dobrze się sprawdza, gdy porównujemy dane między sobą.

Liniowy:

Wykres liniowy pokazuje zależność zmian w danych przez pewien okres czasu. Innymi słowy jest dobry do określania trendów.

Kołowy:

Wykres kołowy zawiera tylko jedną serię danych. Seria danych na wykresie kołowym jest wyświetlana jako procent całości.

Słupkowy:

Wykres słupkowy jest podobny do wykresu kolumnowego, z tą różnicą, że serie danych są wyświetlane poziomo, z nie pionowo. Podobnie jak przy wykresie kolumnowym, również przy wykresie słupkowym możemy porównywać jedną lub wiele serii danych.

Warstwowy:

Wykresy warstwowe podkreślają wielkości zmian w czasie i umożliwiają przyciągnięcie uwagi do sumy dla całego trendu. Za pomocą wykresu warstwowego można na przykład wykreślić dane reprezentujące zysk w czasie, aby podkreślić sumę zysków.

X Y Punktowy:

Ten typ wykresu jest często używany do pokazywania relacji między dwiema zmiennymi. Wykresy punktowe są często używane dla danych naukowych i finansowych.

Giełdowy:

Wykres giełdowy podsumowuje dane dotyczące wahania cen akcji podczas jednego lub więcej dni.

Powierzchniowy:

Wykresy powierzchniowe różnią się od większości pozostałych wykresów. Przedstawia on  trójwymiarową powierzchnię utworzoną przez zestaw punktów danych. Jest on przydatny wówczas, gdy jest konieczne znalezienie optymalnych kombinacji między dwoma zestawami danych.

Radarowy:

Wykres radarowy pokazuje zmiany w danych w stosunku zarówno do punktu centralnego jak i do siebie nawzajem. Ten typ wykresu jest przydatny do wykonywania względnych porównań wśród przedmiotów.

Kombi:

Aby podkreślić różne typy informacji na wykresie, możesz połączyć dwa lub więcej typów wykresów. Na przykład, możesz połączyć wykres kolumnowy z wykresem liniowym, aby uczynić dane  łatwiejszymi do zrozumienia.

Tomasz Decker is an Excel specialist, skilled in data analysis and financial modeling.